DARBOĞAZ FELSEFESİ

Darboğaz yönetimi bir diğer adıyla kısıtlar teorisi üretim yapan imalathanelerde son 20 yıla damgasını vuran bir yönetim sistemidir.Günümüzde çok sayıda kuruluş çoğunlukla kendi yöneticilerine bağlı olmayan sistemsel nedenler yüzünden ulaşabilecekleri karlılık düzeyine ulaşamıyor.''İyi yönetiliyor'' denen üretim fabrikalarında bile dönemsonunda oluşan karlılık düzeyleri işletme sahiplerinin yüzünü güldüremiyor.İşte tam burda sorunların aşılmasını amaçlayan ''darboğaz felsefesi'' imdada yetişiyor.Darboğaz yönetimi olaylara ve sisteme bütünsel yaklaşımı öneriyor ve imalathanede oluşan bütün olayların birbirinden bağımsız olmayan operasyonlar olduğunu ancak bir bütün içinde incelenebileceğini sistemin sıkışan noktalarında bu yönetim sisteminin devreye girerek sorunun ortadan kaldırılacağını bu şekilde de maksimum kara değil sürekliliği olan bir karlılık düzeyine ulaşılacağını savunmuştur.Darboğaz felsefesinde amaç üretim operasyonlarında karşılaşılan sorunları ortadan kaldırmak değil o sorunlarla bir daha karşılaşmamak üzere ortadan kaldırmak ve bu sürekli iyileştirme sayesinde karlılığı da maksimize etmektir.E.M.Goldratt'ın ileri sürmüş olduğu bu yönetim anlayışı ile geçmişte ve günümüzde kullanılan maliyet muhasebesi sistemi çöküntüye uğramıştır.Çünkü darboğaz felsefesinde bir imalathanenin gerçek amacını ortaya konmuştur ve bu da para kazanmaktır.Bunun saptanmasıyla gelir odaklı bir diğer deyişle karlılık odaklı muhasebe sistemi anlayışı belirmiştir.Örnek vermek gerekirse fabrikanın elinde bulundurduğu stokları bir fabrikaya ekstra maliyet vermektedir.Fakat maliyet odaklı sistemlerde stoklar dönemsonunda fabrikanın elinde bulundurduğu kaynaklarda işlenirdi ve bunlar hiçbir zaman zarar olarak gösterilemezdi.Gelir odaklı muhasebe sisteminde bu yanlışlık düzeltilip darboğaz felsefesiyle harmanlanıp ortaya atılmıştır.E.M.Goldratt'ın Darboğaz yönetimi(Theory of Constraints) karlılığa giden yolun şeritlerinden önemli bir bölümünü tıkayan sistemsel nedenlerle oluşmuş engelleri yok etmeyi hedeflemektedir.Son 20 yıldır çeşitli alanlarda bu yöntemi uygulayan yüzlerce firmadan olumlu sonuşlar alınmıştır.Karlılığın önünde sistemsel engeller olduğunu söylemiştim.Bunlara kısaca değinelim.Sistemsel engeller bugünkü yönetim metodlarımızın temelinde yatan geleneksel yaklaşımlar ve varsayımlardır.Ancak bugün ihtiyaçlarımızı karşılamaktan yoksunlardır.Günümüzde kar yollarını tıkayan sistemsel iş kazalarına sebep olmakta ve bir karsızlık çıkmazına saplayıp bırakmaktadırlar.Tam burda işte darboğaz felsefesi araya girmiş ve son 20 yıldır karlılık yolundaki engelleri ortadan kaldırmakla meşguldür.Teşekkürler...